TNO publiceerde onlangs nieuwe cijfers over ervaren werkdruk in 2024. Daaruit bleek dat leraren in zowel het primair als voortgezet onderwijs in de top 5 staan als het gaat om ervaren werkdruk. Opnieuw blijkt dus hoe groot de ervaren werkdruk is van leraren, iets wat Oberon herkent in onze monitoronderzoeken in het primair onderwijs en voortgezet onderwijs.
Welke oorzaken van werkdruk zien scholen?
De meest genoemde oorzaken van werkdruk, zo bleek uit de monitoronderzoeken van Oberon:
- In zowel in het po als in het vo zijn dit leerlingen met specifieke ondersteuningsbehoeften op het gebied van gedrag en leren.
- In het po daarnaast: het opstellen, uitvoeren en evalueren van groepsplannen, en ziekteverzuim onder leraren (vervanging regelen, groepen verdelen, taken overnemen).
- In het vo daarnaast: toetsontwikkeling, correctiewerk en vergaderen.
Werkdruk verlagende maatregelen die werken
Oberon onderzoekt/onderzocht hoe scholen beschikbare werkdrukmiddelen inzetten en welke maatregelen volgens hen effectief zijn.
- In het po: inzet van extra personeel (zoals onderwijsassistenten en vakleerkrachten gym) is effectief, maar steeds vaker kiezen scholen ook voor professionaliseringsactiviteiten of maatregelen die geen geld kosten, zoals het effectiever inrichten van vergaderingen.
- In het vo: kleinere klassen worden als meest effectief genoemd, maar dat is vaak niet haalbaar. Scholen zetten daarom vooral in op praktische ondersteuning binnen de school, inzet van externen voor surveillance bij toetsen en examens, en taakverlichting in de klas.
Succesfactoren in het primair onderwijs
In het po is het monitoronderzoek inmiddels afgerond. Wat opvalt:
- Schoolteams zijn zelf aan zet, wat positief wordt ervaren. Zij bepalen welke maatregelen het best passen bij hun school.
- Bij de inzet van de middelen wordt nagedacht over de duurzame inzetbaarheid van maatregelen, wat belangrijk is om te voorkomen dat werkdruk opnieuw toeneemt.
- Schoolteams zien het belang van het (blijven) voeren van gesprekken over werkdruk en de inzet van passende maatregelen op school.
Van werkdruk naar werkplezier
De wens leeft om niet langer alleen te spreken over werkdruk, maar juist over werkplezier. Hoe kunnen we het onderwijs zo inrichten dat leraren met energie en voldoening hun werk uitvoeren?
In het vo gaan we de komende jaren verder met het onderzoek op dit thema.
Meer weten?
Wil je meer weten of hierover doorpraten? Neem contact op het met Suzanne Gerritsen via sgerritsen@oberon.eu, of lees verder over ons monitoronderzoek in het po.
