Het ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap (OCW) heeft voor de periode van 2019 – 2023 subsidie beschikbaar gesteld om het primair en voortgezet onderwijs te stimuleren een passend onderwijs- en ondersteuningsaanbod voor (hoog)begaafde leerlingen in te richten. Oberon monitort samen met de Universiteit Utrecht en het Centrum voor BegaafdheidsOnderzoek de wijze waarop samenwerkingsverbanden passend onderwijs in het po en vo de subsidie inzetten voor activiteiten. Het onderzoek is mogelijk gemaakt door NRO. Het monitoronderzoek loopt van 2019 tot 2023 en rapporteert jaarlijks de bevindingen op basis van verschillende bronnen. Naast het monitoronderzoek vindt er ook een afzonderlijk verdiepend onderzoek plaats naar de impact en werkzame mechanismen van de subsidieactiviteiten, het image-onderzoek genaamd.
Uitkomsten monitor tweede meting 2020-2021
Bij de eerste meting stonden de plannen van samenwerkingsverbanden om de subsidie te gaan uitgeven centraal. Bij deze tweede meting is de focus verschoven naar het volgen van de realisatie van de plannen. Ook kijken we naar de voortgang op de subsidiedoelen. Er zijn hiervoor vragenlijsten uitgezet onder scholen en samenwerkingsverbanden.
In vergelijking met vorig jaar zijn veel samenwerkingsverbanden passend onderwijs van voorbereiding overgegaan naar uitvoering van subsidieactiviteiten. Activiteiten zijn zeer divers en omvatten voltijd en deeltijd begaafdenonderwijs, onderwijszorgarrangementen, professionaliseringsactiviteiten en kennisdeling. Soms was dit wel online of met vertraging, wegens de impact van corona. Er is nog een kleine groep samenwerkingsverbanden die nog aan het opstarten is, deze groep had relatief veel last van de impact van corona.
De doelen en doelgroepen waarvoor de subsidie wordt ingezet zijn nog steeds zeer breed, zowel op samenwerkingsverbandniveau als onder scholen. Een enkele regio heeft dit in vergelijking met vorig jaar meer geconcretiseerd. Het merendeel van de scholen heeft een werkwijze om leerlingen met kenmerken van (hoog)begaafdheid te signaleren.
Samenwerkingsverbanden zijn in vergelijking met vorig jaar positiever over het kennisniveau, de kennisdeling, de samenwerking en het passende aanbod rondom (hoog)begaafdheid. Er zijn nog aandachtspunten. Samenwerkingsverbanden willen nog verder werken aan het dekkend maken van het aanbod en de kwaliteitsverschillen tussen scholen onderling. Scholen geven aan dat de communicatie over de subsidie-inzet beter kan. Scholen die niet op de hoogte gehouden worden staan ook minder vaak achter het subsidieplan van het samenwerkingsverband. Ook zijn niet alle scholen op de hoogte van de criteria om leerlingen te kunnen doorverwijzen naar activiteiten of van het aanbod in de regio rondom professionalisering en kennisdeling.
Het rapport en bijbehorende factsheet zijn hiernaast te vinden. Op basis van de vele toelichtingen van scholen is er ook een artikel geschreven voor de doelgroep scholen, experts (hoog)begaafdheid, intern begeleiders en ondersteuningscoördinatoren. Dit artikel is in oktober 2022 verschenen in vakblad Beter Begeleiden, een uitgave van de LBBO (www.lbbo.nl).
Uitkomsten monitor eerste meting 2019-2020
De uitkomsten van de vorige meting in 2019-2020 zijn hier te vinden, samen met een naslagwerk van een kennisdelingsbijeenkomst die toentertijd met samenwerkingsverbanden is gehouden.
Toekomstige metingen
Er vinden in elk geval nog twee monitormetingen plaats: in 2021-2022 en in 2022-2023. De meting in 2021-2022 is minder intensief, gezien alleen samenwerkingsverbanden bevraagd zullen worden in een vragenlijst. In de laatste meting in 2022-2023 zal er opnieuw onder zowel scholen als samenwerkingsverbanden vragenlijsten worden uitgezet en wordt het eindrapport geschreven.