De medezeggenschap in het hoger onderwijs speelt een belangrijke rol om de stem van studenten en personeel te laten horen. Zij doen dit op het niveau van de instelling (centrale raden), de faculteit of domein (decentrale raden) en de opleiding (opleidingscommissies). Zij voeren met het bestuur en management het gesprek over wat goed onderwijs is en bieden een kritisch tegengewicht. De impact van corona maakte het een bewogen jaar waarin veel overleg online verliep. Steeds meer medezeggenschapsleden zijn tevreden over de facilitering vanuit de instelling. Aandachtspunten zijn er nog wel: de facilitering van opleidingscommissies, het volgen van scholing en het faciliteren van medezeggenschapsleden die geen Nederlands spreken. Opvallend is dat de verschillen tussen hbo en wo groter worden. De meeste medezeggenschapsleden zijn tevreden over de overlegcultuur. Wel is er nog winst te behalen in het vroegtijdig en beter betrekken van de medezeggenschap in besluitvorming, bijvoorbeeld rondom de begroting en de kwaliteitsafspraken. Dit blijkt uit de monitor medezeggenschap.
Deze monitor brengt de stand van de medezeggenschap in het hoger onderwijs in kaart. Medezeggenschapsleden vullen elke twee jaar een vragenlijst in over hun ervaringen en oordelen. Hiermee kunnen we ontwikkelingen door de jaren heen volgen. Voor raadsleden is het de vijfde keer dat ze bevraagd worden. Voor opleidingscommissies is het de tweede keer, zij zijn pas sinds 2018 een formeel medezeggenschapsorgaan. Naast de vragenlijst zijn er twee focusgroepen gehouden om de uitkomsten in perspectief te plaatsen.
De facilitering lijkt elke meting weer iets beter geregeld te zijn. Echter een groot aandachtspunt is een betere facilitering voor opleidingscommissies. Ook zijn sommige medezeggenschapsleden niet goed op de hoogte of bepaalde faciliteiten bestaan, en ligt er een rol van de instelling om dit beter te communiceren. Als laatste zijn er betere faciliteiten nodig voor medezeggenschapsleden die geen Nederlands spreken.
De impact van corona komt op verschillende manieren terug in de monitor. De impact van corona is een veel besproken onderwerp met de bestuurder/manager. De medezeggenschap werd goed geïnformeerd over corona-maatregelen, maar het lukte niet altijd om hen te betrekken bij (crisis)besluitvorming. Medezeggenschapsleden werden gedwongen online te gaan werken, en mogelijk had het informeel contact met overlegpartners hieronder te lijden.
Medezeggenschapsleden in het wo doen minder aan scholing dan twee jaar geleden, terwijl dit juist erg belangrijk is om een goed tegengewicht aan de bestuurder/manager te kunnen geven. Mogelijk had ook hier corona invloed, bijvoorbeeld omdat veel scholing niet doorging of alleen online beschikbaar was.
De kloof tussen hbo en wo wordt steeds groter, ten nadele van het wo. Op het hbo heerst meer tevredenheid over faciliteiten, zijn er veel meer personeelsleden met afspraken over hun medezeggenschapswerk en is er onder studenten meer tevredenheid over de financiële tegemoetkoming. De hoeveelheid tijd die medezeggenschapsleden besteden in het wo is nog wel altijd hoger dan in het hbo, maar ook dit verschil is kleiner geworden in vergelijking met de vorige metingen. De mate waarin scholing wordt gevolgd is in het wo gedaald waardoor er hierin geen verschil meer is tussen hbo en wo.
Het aandeel raden en opleidingscommissies dat (zeer) veel invloed ervaart op de gang van zaken in de instelling blijft al jaren steken op een derde. Er is ruimte om de medezeggenschap vroegtijdiger en beter mee te nemen. Op cruciale onderwerpen zoals de begroting en de kwaliteitsafspraken lukt dit nog onvoldoende.
